Το Θερμοκήπιο σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή | Της Αγγελικής Μητροπούλου
Το 1958, χρονιά που έγραψε το Θερμοκήπιο ο Χάρολντ Πίντερ, σημείωνε: «Δεν υπάρχει σαφής διάκριση ανάμεσα στο πραγματικό και το μη πραγματικό, ανάμεσα στο αληθινό και το ψεύτικο.
Ένα πράγμα δεν είναι αναγκαστικά αληθινό ή ψεύτικο., μπορεί να είναι και αληθινό και ψεύτικο μαζί. Πιστεύω πως οι ισχυρισμοί αυτοί διατηρούν το νόημά τους και ισχύουν ακόμα όσον αφορά στην αναζήτηση της αλήθειας μέσα από την τέχνη.
Έτσι ως συγγραφέας τις υποστηρίζω, αλλά ως πολίτης δεν μπορώ να το κάνω. Ως πολίτης οφείλω να ρωτήσω: Τι είναι αλήθεια; Τι είναι ψέμα;»
[Το Θερμοκήπιο – Χ. Πίντερ, Η Νέα Σκηνή, 2011]
Αυλαία. Τέλος.
Από το τέλος θα σας αφηγηθώ την εμπειρία μου από την παρακολούθηση της παράστασης Θερμοκήπιο, σε σκηνοθεσία του Λευτέρη Βογιατζή. Γιατί από το τέλος; Γιατί στο τέλος γνώρισα τους ανθρώπους. Γιατί στο τέλος τους κοίταξα στα μάτια.
Τελειώνει η παράσταση. Αυλαία δεν υπάρχει για να πέσει. Τα φώτα σβήνουν και οι θεατές βγαίνουν στην οδό Κυκλάδων για να καπνίσουν ένα τσιγάρο. Σε πηγαδάκια συζητούν. Η συγκίνηση αλλά και μια γλυκύτητα υπάρχει έντονη στην ατμόσφαιρα. Είναι άλλωστε ημέρες αφιερωμένες στον Λευτέρη Βογιατζή.
Ξεκίνημα από το τέλος γιατί στο τέλος της παράστασης είχα την τύχη να γνωρίσω τον Γιώργο Γάλλο. Και δεν μπορώ να πω παρά μια φράση για να τον περιγράψω: ήρεμη δύναμη. Είναι ωραίος ως άνθρωπος και αφοπλιστικός στις ερμηνείες του. Έτσι και στο Θερμοκήπιο. Κι ήταν τόσο αληθινός σ’ αυτόν τον ρόλο του Ρουτ που νόμιζες ότι κι εσύ, ο θεατής, ήσουν γι’ αυτόν ένας αριθμός.
Η μις Κατς, γυναίκα αράχνη, ενσαρκώθηκε μοναδικά από την Μαρία Σκουλά. Με βλέμμα διαπεραστικό πάνω στη σκηνή και γεμάτο ευγνωμοσύνη όταν τη συναντάς στο τέλος, με τα μαλλιά λυτά.
Χάρης Φραγκούλης στο ρόλο του αφελή Λαμ. Ένας Χάρης που σε ξαφνιάζει με το πόσο διαφορετικός είναι από κοντά και πώς μεταλλάσσεται επί σκηνής. Έμεινε για μεγάλο μέρος της παράστασης ακούνητος, σχεδόν πετρωμένος, πάνω στην ηλεκτρική καρέκλα. Και ήταν εκεί. Με το σώμα του, την ψυχή και το μυαλό του.
Ο Γκιμπς, χαρακτήρας παρασκηνιακός και όχι τόσο αθώος και υποχωρητικός όσο θέλει να πιστεύουμε. Δημήτρης Ήμελλος, στο ρόλο αυτό, όσο συγκατανευτικός όφειλε να είναι ερχόταν σε εξαιρετική αντίθεση με τον Αργύρη Πανταζάρα ως Λας. Ο τελευταίοςμε τη σειρά του ήταν «ξεκάθαρα» δόλιος και επιτηδευμένος.
Ο Ταμπ, άκρως συμπαθής αλλά καθόλα κακομοίρης, ήταν μέχρι και γλυκός στο πρόσωπο του Βασίλη Κουκαλάνι. Επιβλητικός στο ρόλο του Λομπ, ο Γιάννης Νταλιάνης, που ήρθε σαν καταλύτης να προσφέρει τη λύση του μυστηρίου.
Αυτό που δεν έκανε ... εντύπωση ήταν το δέσιμο της ομάδας αλλά και το πώς ο ένας ρόλος συμπλήρωνε τόσο κειμενικά όσο και σκηνοθετικά τον άλλον. Αν πρέπει να ξεχωρίσω δύο σκηνές που με συγκλόνισαν, θα επέλεγα τους διαλόγους με αφορμή το Χριστουγεννιάτικο κέικ και το ηλεκτροσόκ του Λαμ. Κι ήταν και πολλά τα ευρηματικά στοιχεία που δεν σου «επέτρεπαν» να μην μπεις στο «κλίμα» του… Θερμοκηπίου.
Πολύ λίγη σημασία έχει που δεν είδα την παράσταση που με τον προηγούμενο θίασο. Γιατί είναι άδικο για όλους τους συντελεστές καθώς ήδη κουβαλούν φορτίο βαρύ και ανεκτίμητο: τη συνεργασία τους με τον Βογιατζή. Κι ήταν όλοι τους και ψεύτικοι και αληθινοί συνάμα. Και συγχωράτε με αν ένιωσα όταν έβλεπα την παράσταση, πως αυτό που μου θύμιζε το έργο ήταν ο εργασιακός μεσαίωνας του σήμερα. Οι φαιδροί άνθρωποι, οι αριθμοί, η αδιάκοπη προσπάθεια, ο παραλογισμός, η εξουσία και το φιλότιμο. Το τι είναι ψεύτικο και το τι είναι αληθινό. Ποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι ταυτόχρονα ψεύτικοί και αληθινοί.
Το παρόν δεν είναι κριτική. Ποτέ δε μου άρεσε η λέξη και ο ρόλος που αυτή περικλείει. Είναι όλα εκείνα τα συναισθήματα και οι σκέψεις που μου ξύπνησε η παράσταση.
Δε νιώθω ότι ήταν αφιέρωμα στον Λευτέρη Βογιατζή αλλά η δική του ύστατη αφιέρωση σε όλους εμάς. Ως θεατές του Θερμοκηπίου κι εμείς με τη σειρά μας μπορούμε να υποστηρίζουμε την συνύπαρξη της αλήθειας και του ψέματος αλλά ως πολίτες οφείλουμε να ρωτήσουμε: Τι είναι αλήθεια; Τι είναι ψέμα;.
Μετάφραση :Νίνος Φένεκ - Μικελίδης & Λευτέρης Βογιατζής
Σκηνοθεσία: Λευτέρης Βογιατζής
Σκηνικά – Κοστούμια: Εύα Μανιδάκη
Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελίνα Μαντίδη
Διανομή
Ρουτ : Γιώργος Γάλλος
Γκιμπς: Δημήτρης Ήμελλος
Ταμπ: Βασίλης Κουκαλάνι (22, 23, 25 και 26 Ιουλίου), Γιάννης Κότσιφας (24 Ιουλίου)
Λομπ: Γιάννης Νταλιάνης
Λας: Αργύρης Πανταζάρας
μις Κατς: Μαρία Σκουλά
Λαμ: Χάρης Φραγκούλης
Αγγελική Μητροπούλου
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1987. Έχει σπουδάσει Μάρκετινγκ & Επικοινωνία στο ΟΠΑ και Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ (Ουαλία). Εργάζεται σε διαφημιστική εταιρία και αρθρογραφεί για θέματα επιστημονικού, πολιτιστικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα στην Ελλάδα.
